blije klanten
Lean, wat betekent het precies? (incl. historie)
Bij Bureau Tromp zijn we als geen ander bekend met “lean”. Deze term zal dan ook vaak aan bod komen als je besluit om een cursus te volgen bij ons. Maar wat betekent het nu precies? Dat gaan we uitleggen in deze blog!
De letterlijke betekenis van Lean is ‘slank’ of ‘mager’. Deze betekenis kan gekoppeld worden aan de cultuur van en de daarbij horende methodiek. Samen vormen de methodiek en cultuur het Lean management. De oorsprong van het Lean management lig in Japan bij de autofabrikant Toyota. Maar wanneer we naar de historie van Lean kijken, zien we dat het nog veel verder teruggaat dan Toyota.
De geschiedenis van Lean
Lean was al in opkomst bij het Arsenale in Venetië. Hier werden de schepen aan de ‘lopende band’ werden geassembleerd langs scheepswerven. In deze tijd werd er nog veel gedaan met de hand, maar gedurende de 20e eeuw kwam hier verandering in. Met autofabriek Ford als bekendste voorbeeld van de verschuiving, maakte het handwerk steeds meer plaats voor het massaproductiesysteem. Henry Ford, de oprichter van het automerk, richtte een lopende band voor de fabricage van auto’s op. Met behulp van gestandaardiseerde onderdelen werd de Ford-T (een auto) geassembleerd. Het nadeel? Elke auto was precies het zelfde, waardoor klanten geen keus meer hadden.
Toyota Production System
Toen de Tweede Wereldoorlog ten einde was, bracht het Japanse automerk Toyota een bezoekje aan de fabriek van Ford, die inmiddels gegroeid was tot de meest complexe en grootste fabricagefaciliteit ter wereld. Vanwege de grote verschillen tussen de VS en Japan, constateerde men dat deze manier van massaproductie niet zou werken in Japan. Er was veel ruimte nodig voor alle voorraden en die was er simpelweg niet (Japan is een stuk kleiner dan Amerika). Als alternatief kwam Japan met het Toyota Production System (TPS), een systeem gericht op het centraal stellen van de klant en het elimineren van verspillingen in een proces.
Dr. James P. Womack onderzocht in 1988 de toekomst van de auto-industrie. Hiervoor bezocht hij de Toyotafabriek en Japan. De volgende dieren trof hij daar (onder andere) aan:
- Minimale benodigde investeringen in productiecapaciteit
- Minder tussenvoorraad nodig in het productieproces
- Minder fouten in het productieproces
- Er waren relatief meer tevreden werknemers bij Toyota
- Minder inspanningen nodig in het productieproces
De 5 principes van Lean
Concluderend stelde dr. James P. Womack dat TPS erg efficiënt was en noemde hij dit ‘lean’, de term die we tot de dag van vandaag nog gebruiken. Deze bevinding leidde tot de term ‘lean manufacturing’ en uiteindelijk tot het ‘Lean management’ zoals we het nu kennen.
Er zijn in totaal 5 principes van het Lean management:
- Waarde: Wie is en wat wil mijn klant?
- Waardestroom: Wat is de huidige situatie en hoe zien de bijbehorende activiteiten eruit?
- Flow: Staat voor onverstoord vloeiend proces. Door middel van het elimineren van verspillingen en waarde toevoegende activiteiten achter elkaar te plaatsen, creëer je flow.
- Pull: Klantvraag trekt het product door het proces. De klant is dan ook leidend voor de productie.
- Perfectie: Continu verbeteren. Uiteindelijk is perfectie onmogelijk, maar het gaat om de mindset.
Lean is veel meer dan het optimaliseren van processen, het gebruik van verschillende tools, een bedrijfscultuur en een filosofie. Als organisatie ben je niet gelijk ‘Lean’ als je een aantal Lean projecten hebt lopen. Het gedachtegoed van Lean betekent dat de klant ten alle tijden centraal staat. Dit is dan ook leidend voor alle bedrijfsactiviteiten. Probeer daarnaast continu te verbeteren en steeds een stapje beter te worden. Naast klanten zijn ook de medewerkers belangrijk. Deze worden gezien als het hart van de organisatie. Gemotiveerde medewerkers worden daarom gezien als een bijkomend vereiste van Lean.